“`html

ABD’nin Ticaret Politikaları Küresel Ekonomiyi Etkiliyor

Amerika Birleşik Devletleri’nin korumacı ticaret politikası, dünya ekonomisinin en büyük belirsizlik kaynaklarından biri olmayı sürdürüyor. Müzakere sürecindeki azalma ile birlikte, Başkan Trump’ın Avrupa Birliği’ne (AB) %50 oranında ek tarifeler uygulama önerisi ve Apple’ın ABD’de üretim yapmaması durumunda %25 gümrük vergisi uygulama tehdidi, risk algısının artmasına sebep oldu.

Cuma günü, Trump’un Truth Social platformunda yaptığı bir paylaşımda, AB ile yürütülen ticaret görüşmelerinin sonuçsuz kaldığını ifade ederek, 1 Haziran’dan itibaren %50’lik doğrudan tarife uygulamasını önerdiğini belirtti. Beyaz Saray’daki açıklamalarında, AB ile bir anlaşma için henüz istekli olmadığını vurguladı.

Trump’ın bu sert açıklamalarının ardından, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, başkanla bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Von der Leyen, Avrupa’nın ticaret müzakerelerini hızlı ve etkili bir şekilde ilerletmeye istekli olduğunu söylerken, “İyi bir sonuç için 9 Temmuz’a kadar zamana ihtiyacımız var.” dedi.

Tarife Uygulaması 9 Temmuz’a Ertelendi

Liderlerin yaptığı telefon görüşmesinin ardından, ABD, 1 Haziran’dan itibaren AB’ye %50 tarife uygulaması kararını 9 Temmuz 2025’e ertelediğini açıkladı.

Analistler, AB ve ABD arasındaki tarife gelişmelerinin yatırımcıların risk algısını artırdığını belirterek, ABD’nin tutumundaki değişkenliğin piyasalardaki fiyatlama istikrarını tehdit edebileceğine dikkat çektiler.

Trump’ın belirsiz adımlarının yatırımcıları temkinli hareket etmeye zorlayabileceğini vurgulayan analistler, tarifelere dair tartışmaların önümüzdeki günlerde de taze kalabileceğini kaydettiler.

Trump’tan Putin Eleştirisi

Diğer taraftan, Rusya-Ukrayna Savaşı ile ilgili gelişmeler de dikkatle izleniyor. Trump, Rus ordusunun Ukrayna üzerindeki saldırılarından “şok olduğunu” belirtirken, Putin’e de eleştirilerini getirdi.

Trump, “Putin ile uzun yıllar iyi ilişkilerimiz oldu. Ama son zamanlarda, onunla bir şeyler kötü gitmeye başladı. Gereksiz yere birçok insanı hayatından ediyor.” ifadelerini kullandı.

Tarife Ertelemesi Sonrası Altın Fiyatları Düşüşte

Altın ons fiyatı, Trump’ın artan tarife tehditleri ile geçen haftayı %4,82’lik bir artışla 3.357 dolardan kapatmıştı. Ancak erteleme açıklamasının ardından haftanın ilk işlem gününde %0,3 düşerek 3.348 dolardan işlem gördü.

Bu gelişmelerin ışığında, Cuma günü ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi %4,52 seviyesinde sabit kalırken, dolar endeksi yeni haftaya %0,3’lük bir düşüşle 98,8 seviyesinden başladı.

Brent petrolün varil fiyatı ise Cuma günü %1,3 artarak 64,5 dolara çıktıktan sonra bu hafta yatay seyir izledi.

Kurumsal alanda ise Trump’ın, Apple’a ABD’de üretim yapmaması durumunda %25 gümrük vergisi uygulama tehdidi sonrasında şirketin hisseleri %3 değer kaybetti.

Bu sonuçlarla, New York Borsası’nda Cuma günü S&P 500 endeksi %0,67, Nasdaq %1 ve Dow Jones %0,61 düşüş yaşadı. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne pozitif başlamışken, bugün Anma Günü nedeniyle piyasalarda işlem yapılmayacak.

Tarife Ertelenmesi Sonrası Avrupa’da Pozitif Trend

Avrupa borsaları Cuma günü Trump’ın AB’ye uygulayacağı tarife tehdidi ile satış ağırlıklı bir seyir izlerken, gelen erteleme açıklamalarının ardından risk iştahında toparlanmalar gözlemleniyor.

Tarife haberlerinin etkisiyle yatırımcıların riskli varlıklardan çıktığı gözlemlenirken, endeks vadeli kontratlar yeni haftaya yükselişle başladı.

Avrupa ekonomisindeki devam eden imalat ve büyüme sorunları, tarife haberlerinin imalat sektörü üzerinde doğrudan etkili olmasına neden olarak piyasalardaki volatiliteyi artırıyor.

Almanya Genelkurmay Başkanı Carsten Breuer’in, Alman ordusunu 2029’a kadar tam teçhizatlı hale getirme emrini verdiğine dair basında çıkan haberler, AB ülkelerinin savunma bütçelerini artıracaklarına işaret ediyor. Bu gelişmeler, savunma sanayi ve imalat sektöründe bir canlanma sağlayabilir.

Cuma günü Almanya’da DAX 40 %1,54, İngiltere FTSE 100 %0,24, İtalya FTSE MIB 30 %1,94 ve Fransa CAC 40 %1,65 değer kaybetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni haftaya yükselişle girmişken, bugün İngiltere’deki piyasalarda tatil nedeniyle işlem yapılmayacak.

Asya Piyasasında Karışık Seyir

Asya borsalarında, değişen tarife gündemi yatırımcıların dikkatini çekmeye devam ederken, Japonya’nın ABD ile olan tarife müzakereleri ön plana çıkıyor.

Japonya Başbakanı İşiba Şigeru, yaptığı bir açıklamada G7 Zirvesi’nde ABD ile tarife müzakerelerini sürdürmenin hedeflendiğini açıkladı. Haziran’da Kanada’da yapılacak olan zirvede anlaşmaya varmayı umduklarını belirtti.

Analistler, Japonya ve ABD’nin tarife konusunda uzlaşmaya yaklaşmış olabileceğini ifade ederek, bu alandaki gelişmelerin piyasa yönelimleri üzerinde etkili olmasını bekliyorlar.

Gelişmelerle birlikte, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 %0,9, Güney Kore’de Kospi %1,3 artarken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi %0,2, Hong Kong’da Hang Seng %1 geriledi.

BIST 100 Endeksi Düşüş Gösterdi

Cuma günü Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, %1,26 değer kaybederek 9.356,04 puandan günü kapatırken, Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP) BIST 30 endeksi ise %0,3’lük bir artışla 10.652,00 puandan işlem gördü.

Dolar/TL, Cuma günü yatay bir seyirle 38,9090’dan kapanırken, bankalararası piyasalarda açılışta %0,3’lük bir artışla 39,0220 seviyesinde işlem görmekte.

Analistler, yurt içinde veri gündeminin sakin, yurt dışında ise Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde’ın konuşmasının gündemde olacağını belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.300 ve 9.200 puanın destek konumunda, 9.400 ve 9.500 seviyelerinin ise direnç oluşturduğunu ifade ediyorlar.

Bugün piyasalarda takip edilecek veriler:

17.30 Avro Bölgesi, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Lagarde’ın konuşması

İngiltere ve ABD’de piyasalar kapalı olacak.

“`