2024’te denetlenen bankalara 3.2 milyar TL ceza kesildi

Ticaret Bakanlığı, 10 yıl aradan sonra 2024’te denetlediği bankalara ceza yağdırdı. 22 finans kuruluşu 3.2 milyar liralık cezaya itiraz etmek yerine uzlaşma talebiyle bakanlığa başvurdu. İtirazları kabul edilen bankalardan devletin kasasına yılın ilk ayında 1.6 milyar lira girdi.

Geçen yıl tüketicilerden gelen yaklaşık 100 bin şikâyet ile 10 yıl aradan sonra bankacılık sektörüne denetime giden bakanlık, bankaların faiz dışı ücret, masraf, komisyon adı altında tahsil ettiği işlemleri incelemeye aldı.

Hürriyet’ten Aysel Alp’in haberine göre, tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Tebliğ çerçevesinde 19 kalem işlem dışında tüketiciden haksız yere alınan ücretleri ortaya koyan bakanlık müfettişleri, her bir işlem için ayrı ayrı ceza kesti. Kimi bankada kredi dosya masrafının binde 5 sınırını aştığı, kiminde faiz dışı ücret talep edildiği tespitiyle milyonlarca işlem için ayrı ceza kesilirken, kimi bankalara kesilmesi gereken ceza tutarı 5-6 milyar liraya kadar çıktı. Ancak kanun gereği 2024 yılı için bir bankaya kesilebilecek ceza tutarı 423 milyon lirayı geçemediği için Ticaret Bakanlığı’nın ceza miktarı üst sınırda kaldı. Böylece geçen yıl için 5-6 bankaya üst sınırdan yani 423 milyon liradan ceza verildi.

“İade cezamızı indirin”

Ticaret Bakanlığı müfettişleri sektör denetimiyle 2024 yılında finansal kuruluşlara EFT, havale, FAST, kıymetli maden ve uluslararası fon transferi, başka finansal kuruluş ATM’si kullanımı, kiralık kasa işlemleri ile nakit avans ve taksitli nakit avans işlemlerinde tüketicilerden fazla ücret tahsil edilmesi; üçüncü kişilere ödenen tutarlardan daha fazla masraf ve komisyonun tüketicilere yansıtılması, uygulamaya konan ücret değişikliklerinin bildirilmemesi gibi nedenlerle tüketicinin mağdur edildiği gerekçesiyle toplamda 3 milyar 185 bin lira idari para cezası kestiler.

Ceza tebligatını alan bankalar, biri hariç, 3.2 milyarlık cezada ‘uzlaşma’ istedi. Müşterilerden aldıkları haksız tutarları iade etmek ve hatalı prosesleri düzeltmek kaydıyla bankaların uzlaşı talepleri kabul edildi. Cezaları yüzde 50 oranında indirilen bankalardan ocak ayında devletin kasasına 1.6 milyar lira girdi. Bankaların kendilerine kesilen ceza miktarından daha fazlasını ise hatalı işlem yaptığı, fazla komisyon aldığı müşterilerine iade etmesi gerekecek.

İncelemeler sürüyor

Bakanlık, tüketici şikayetlerine ilişkin incelemesini sürdürürken, her bir bankaya kesilebilecek cezaların üst sınırı 423 milyon liradan, 2025 yılı için yüzde 43 oranında artarak 600 milyon liraya çıktı. Yetkililer, tüketicileri sözleşmeye aykırılık, yanıltıcı reklamlar, fahiş fiyat, sağlığa zararlı ürünler, ayıplı mal ve hizmetler nedeniyle haklarını aramaya, hem tüketici mahkemesi hem de bakanlığa ihbar yoluyla başvurmaya çağırdılar.